Vaderschapstesten bij roggen

27juni2013
Bron: M. Janse, Burgers’ Zoo
Medewerkers van Burgers' Zoo en Gendika hebben samengewerkt om een test te ontwikkelen waarmee bij jonge roggen bepaald kan worden wie de vader is. Dit is zeer belangrijk voor een dierentuinpopulatie, om daarmee inteelt te voorkomen.
Zeker bij fokprogramma’s van diersoorten die met uitsterven bedreigd zijn, is het belangrijk dat de populatie genetisch gezond blijft. Het is dan ook zaak om te weten wie de moeder en vader van een specifiek dier zijn. In het geval van de wit gevlekte adelaarsrog die in Burgers’ Zoo gehouden wordt, is de moeder wel bekend. Deze rog is levendbarend. Maar de vader is niet bekend. Tien jaar geleden startte Burgers met 6 gevlekte adelaarsroggen, 4 vrouwtjes en 2 mannetjes. Ondertussen zijn er al veel nakomelingen geboren, waarover u al eerder kon lezen in deze nieuwsbrief. Ten tijde van het onderzoek waren dat 20 jongen, 10 vrouwtjes en 10 mannetjes.
Voor de vaderschapstest werd een stukje van de giftige stekel van de rog gebruikt. Deze groeit snel weer aan. Met een zeer gespecialiseerde techniek kon nu uitgezocht worden wie de vaders van de jongen waren. Het ene mannetje bleek vader te zijn van vijf jongen, het andere mannetje van 15 jongen. Beide mannelijke adelaarsroggen zijn dus seksueel actief. Bij één van de tweelingen werd nu ook ontdekt dat de jongen van verschillende vaders waren. Dit wordt multipaternity genoemd. Tot nu toe is dat alleen nog maar bij één andere roggensoort beschreven, de stekelrog (Raja clavata).


Paternity testing using the poisonous sting in captive white-spotted eagle rays Aetobatus narinari: a non-invasive tool for captive sustainability programmes.

M. Janse, A.L. Kappe en B.L.M. van Kuijk

Journal of Fish Biology (2013) volume 82