Olifanten bang voor bijen

24oktober2007
Bron: nrc.nl
Afrikaanse olifanten zijn voor niet veel dingen bang maar voor Afrikaanse honingbijen slaan ze op de vlucht. Dit blijkt uit een experiment waarbij het geluid van bijenzwerm al voldoende was om de olifanten weg te jagen.
Het was al eerder opgevallen dat olifanten de acaciabomen met bijennesten negeren en dat bijenkasten omzeild worden. Bijen kunnen niet door de dikke olifantenhuid heen steken, maar steken rond de ogen, achter de oren en in de slurf zijn bijzonder pijnlijk voor de olifanten.

Er was al eens geopperd dat boeren bijenkasten zouden kunnen plaatsen rondom hun akkers. Door de oprukkende landbouw wordt het leefgebied van de olifanten steeds kleiner en zijn er frequent confrontaties met lokale boeren. Bijenkasten langs de akkers zouden de olifanten uit de buurt kunnen houden. Bovendien levert de verkoop van honing extra inkomsten op.
Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat alleen het geluid van een bijenzwerm al voldoende is om de olifanten op de vlucht te jagen. De studie werd uitgevoerd in het Samburu/Buffalo Springs National Park in Kenia. In een boom, waaronder olifantenfamilies op het heetst van de dag beschutting zochten werd een luidspreker verstopt. De dieren kregen bijengezoem te horen of, ter controle, het geruis van een waterval. De waterval maakte niet veel indruk op de olifanten. Door het bijengezoem werden de groepen olifanten echter snel gealarmeerd. Sommigen groepen renden binnen tien seconden, met opgeheven staarten weg. Slechts één groep dieren reageerde niet: waarschijnlijk omdat deze dieren nog nooit met bijen te maken had gehad.
Het is wel de vraag of alleen het afspelen van geluid voldoende is om de olifanten blijvend uit de akkers te houden. Olifanten zijn slimme dieren en wanneer ze merken dat op het geluid geen steken volgen zouden ze het weer kunnen gaan negeren.

Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Current Biology.