Klamboe tegen parasieten

05januari2011
Bron: scientias.nl
Lip- en papegaaivissen weven 's nachts een net van fijne draden om hun lichaam. Lang was niet duidelijk waarom de vissen dit deden, maar nu blijkt dat het windsel van slijm parasieten zeer effectief op afstand houdt. Het werkt dus als een soort klamboe.
Vissen hebben veel last van parasieten, die bijten en zuigen bloed. Vissen kunnen deze parasieten niet met armen van hun lijf meppen. Overdag gaan vissen naar soortgenoten en garnalen die de parasieten verwijderen en opeten. ’s Nachts is het lastig om aan de parasieten te ontkomen. Lip- en papegaaivissen hebben daar wat op gevonden: uit twee grote klieren achter de kieuwen komt een slijm wat zich in draden om het lichaam wikkelt.

Bij de University van Queensland werd onderzoek gedaan naar de klamboe-wevende vissen. Vissen werden blootgesteld aan parasieten, de vissen die een klamboe weefden sliepen ongestoord terwijl de andere vissen ’s ochtends helemaal onder de parasieten zaten. In de klamboe slapen de vissen bewegingloos, alleen hun kieuwdeksel beweegt iets. In de klamboe lijkt een kleine opening te zitten om adem te kunnen halen.
De vissen hebben genoeg slijm om een klamboe te maken. Wanneer een vis verstoord werd, maakte die op een tweede slaapplaats weer een nieuwe klamboe. Ook wordt in gevangenschap wel gezien dat twee vissen samen een klamboe delen. Het slijm wat de klamboe vormt is zeer zacht en is onzichtbaar. Pas wanneer zand of zout erop landt, zijn de draden te zien. Het is overigens nog niet helemaal duidelijk hoe het slijm de parasieten op aafstand houdt. Het zou kunnen zijn dat de parasieten door het slijm de vis niet ruiken of doordat er chemicaliën is het slijm zitten die parasieten weert.
Het is wel zeker dat de klamboe een natuurlijke, afbreekbare en efficiëntie manier is om parasieten op afstand te houden.

Dit onderzoek is gepubliceerd in Royal Society Biology Letters.