Individuele identificatie en seksen Zwarte zwaan

Identificatie

Het is lastig om watervogels die in een groepje gehouden worden, zonder hulpmiddelen individueel te herkennen. Als jonge vogels bij elkaar zitten, is het lastig om individuen te herkennen. De poten van de watervogels kunnen van gekleurde ringen of van ringen met duidelijk zichtbare nummers worden voorzien.

Seksen

Meestal is het mannetje van de zwarte zwaan iets groter dan het vrouwtje. Vooral in de broedtijd is duidelijk zichtbaar, dat het mannetje de vleugels hoog boven de rug bolt. De hals van het vrouwtje is smaller en haar zwarte is iets minder groot. Deze kenmerken worden pas echt duidelijk, zodra de volwassen leeftijd bereikt is. Als een volwassen vrouwtje en een volwassen mannetje samen zwemmen, is het verschil meestal duidelijk zichtbaar, maar bij jonge vogels is het niet te zien.

Als het geslacht van een watervogel niet met honderd procent zekerheid kan worden vastgesteld, kan de vogel gesekst worden. Dit gebeurt door de geslachtsopening van de vogel een beetje te openen en het geslacht zo te bepalen. Het is een gangbare methode, waar de watervogel geen last van heeft.
De persoon die de vogel sekst, dient de vogel zelf vast te houden. Het dier wordt op de rug gedraaid, met de nek van de vogel achter zich. Bij zwarte zwanen zit de nek van de vogel achter de rug. De staart wordt naar beneden gedrukt, waardoor de geslachtsopening zichtbaar wordt. De kringspier wordt met de duimen verder geopend. Met de wijsvingers wordt de staart nog steeds naar beneden gehouden. De overige drie vingers van beide handen worden aan de rugzijde van de vogel geplaatst en daarmee wordt licht gedrukt op de rug. De geslachtsopening zal dan makkelijker zichtbaar worden. Ook wordt de vogel met deze zes vingers onder controle gehouden, geholpen door de onderarmen die beide langs het lijf van de vogel rusten. Wanneer de geslachtsopening een stukje geopend is, is bij de mannelijke vogels een kleine penis te zien. Bij de vrouwelijke watervogels valt niets te ontdekken. Als het seksen ondeskundig of onzorgvuldig gebeurt, wordt meestal een groot percentage ¨vrouwtjes¨ aangetroffen.
De vogel mag niet verkrampt vastgehouden worden. Met twee mensen de vogel vast houden, werkt in de praktijk meestal niet. Dat levert teveel stress op voor het dier. Indien de sfeer te gespannen is, zal de vogel alle spieren aantrekken. Het openen van de geslachtsopening wordt dan bemoeilijkt. Als het toch niet lukt, is het aan te bevelen om even rustig te blijven zitten. Zodra de vogel zich ontspant, is geslachtsbepaling makkelijker.